Jak projektować pasjonujące i skuteczne szkolenia e-learningowe?

Na jednym ze spotkań przedstawiciel naszego klienta opowiadał o swoich pierwszych doświadczeniach z e-learningiem. Aby przejść znalezione gdzieś w sieci szkolenie z BHP, musiał wspierać się butelką wina, bo umierał z nudów. Czy i Ty doświadczasz nudy wiejącej z prezentacji i szkoleń e-learningowych? Setek przeładowanych tekstem, jednostajnych ekranów i testów wielokrotnego wyboru? Ja nie raz tego doświadczyłem w różnego rodzaju szkoleniach.

W końcu sam zostałem projektantem kursów i pomyślałem – co mogę zrobić, aby interesująco przekazać treści i sprawić, by przynajmniej kilka myśli zostało w głowach użytkowników? Oto kilka pomysłów.

Storytelling w e-learningu

Jedziesz rano do pracy. Nagłówki gazet krzyczą o wycieku danych z dużej instytucji cieszącej się zaufaniem. Hakerzy zapowiadają następne ataki, w tym na firmę, w której pracujesz. Co możesz zrobić, aby temu zapobiec i zostać superbohaterem/superbohaterką? Przyjeżdżasz do pracy. Od niedawna zajmujesz się projektem wdrożenia systemu informatycznego. Kontrahent przysłał Ci dane do umowy i odpis z KRS.  Na co należy zwrócić uwagę? Zarząd domaga się planu projektu wdrożenia i oceny jego efektywności. Wszystko według obowiązującej w korporacji metodyki zarządzania projektem. Jak to zrobić?

Oto pierwszy przykład sposobu na pasjonujące i skuteczne szkolenie e-learningowe – opowiadanie historii, czyli storytelling. Nawiąż do kontekstu, w którym zawodowo obraca się uczestnik szkolenia – np. przedstaw historię osoby z podobnego stanowiska lub działu, opisz trudne historie, które mają miejsce w organizacji. Więcej piszemy o tym we wpisie o mocy opowieści w e-learningu.

Posługiwanie się przykładami

Opowiadanie historii wspiera naturalną dla naszego mózgu metodę uczenia – posługiwanie się przykładami. Ale te przykłady niekoniecznie muszą być opowiedziane w typowy sposób. Możesz odnosić się też do popularnych przysłów lub bohaterów literackich, by wyjaśnić uczestnikom jakąś kwestię. Jedno z naszych szkoleń nt. zabezpieczeń emerytalnych otwierała animacja, w której nawiązaliśmy do Agaty z „Chłopów” Władysława Reymonta.

Inny przykład – jeśli wspominasz o działaniach prewencyjnych(np. o korzystaniu z systemów bezpieczeństwa), to aż się prosi, żeby nawiązać do powiedzenia: lepiej zapobiegać, niż leczyć.

Ćwiczenia, testy i gry

Aby pomóc uczestnikom utrwalić wiedzę, warto testować ją natychmiast. Jak to robić? Sam test na zakończenie szkolenia nie wystarczy. Najczęściej pełni on funkcję podstawy do zaliczenia (lub nie) kursu. Pamiętaj o ćwiczeniach w trakcie szkolenia, najlepiej po każdej ważniejszej dawce wiedzy – w środku i na koniec każdej części kursu.

Możesz też korzystać z grywalizacji – oprzeć szkolenie na grze, np. znanej z telewizyjnych teleturniejów albo zaprojektować własny prosty system, np. pokonywanie kolejnych poziomów lub zdobywanie nagród. Pamiętaj jednak, by stosować grywalizację tylko w tych szkoleniach, które mają utrwalić już posiadaną przez pracowników wiedzę. Unikaj tego mechanizmu w tematach, które są dla nich zupełnie nowe, aby nie powodować ich frustracji.

Historie, przykłady i ćwiczenia muszą być tak dobrane, aby bohaterowie i ich problemy były zgodne z kontekstem, w którym wiedza się przyda czyli zawodowymi celami, projektami i zadaniami.

Zaskoczenie uczestnika

Ostatnim filarem pasjonującego i skutecznego szkolenia e-learningowego jest zaskoczenie, czyli niespodzianka, mrugnięcie okiem do uczestnika, wyjście poza konwencję (w granicach rozsądku). Szczególnie warto je stosować do tych fragmentów szkolenia, które szczególnie warto zapamiętać.

Podsumowanie

Te proste zasady oparte są na badaniach z zakresu nauk poznawczych oraz doświadczeniach uznanych dydaktyków medialnych takich jak Connie Malamed czy Cathy Moore. Generalna zasada w szkoleniach e-learningowych brzmi – projektować przede wszystkim doświadczenia, a nie informacje. Jak pokazują raporty z opiniami uczestników szkoleń projektowanych zgodnie z tymi zasadami – to działa!

‍

‍