Współpraca międzynarodowa – klucz do lepszej efektywności i kreatywności czy droga prowadząca prosto w przepaść? Cytując klasyczną odpowiedź – to zależy. Od czego? Przede wszystkim od tego, jak taki międzynarodowy zespół jest zarządzany. Jeśli jego członkowie znają kulturę własną i swoich pracowników, a styl współpracy uwzględnia najważniejsze różnice, to faktycznie taki zespół może pracować efektywnie i osiągać nawet lepsze wyniki niż zespoły monokulturowe. Ale jeśli pracownicy nie są przygotowani na taką współpracę, to faktycznie może to być droga prowadząca prosto w przepaść nieporozumień, konfliktów, złości, frustracji oraz strat finansowychi wizerunkowych. Czytaj dalej i dowiedz się, jak zarządzać międzynarodowym zespołem.
Zacznijmy od wyjaśnienia 3 najczęstszych różnic kulturowych, które wpływają na współpracę międzynarodową.
Podejście do hierarchii jest różne w poszczególnych krajach. Europa Zachodnia i kraje skandynawskie cechują się niższą hierarchicznością, która z kolei jest znacznie wyższa w Europie Środkowej i Wschodniej.
Hierarchia przejawia się przede wszystkim na linii szef –podwładny.
Pracownik z Francji będzie dążył do otwartej relacji ze swoim szefem. Nie będzie się obawiał przedstawiać mu swojego, nawet odmiennego punktu widzenia. Będzie dopytywał o przydzielone zadanie, szczególnie jeśli czegoś nie zrozumie, oraz negocjował terminy i warunki jego wykonania. Nie jest to oczywiście czepianie się szczegółów czy wywyższanie się, tylko zachowanie charakterystyczne dla kultur Europy Zachodniej.
Zupełnie inaczej zachowa się pracownik z Ukrainy. Nie będzie dążył do dyskusji z szefem. Będzie miał obawy powiedzieć, że czegoś nie rozumie lub że nie da rady wykonać zadania na czas. Nie jest to oczywiście objaw niekompetencji czy sabotowania szefa, tylko przykład zachowania osoby ze zhierarchizowanej kultury.
Przyjrzyjmy się kolejnej ważnej różnicy kulturowej wzarządzaniu międzynarodowym zespołem, czyli kwestii zależności.
Kraje Europy Zachodniej i Stany Zjednoczone należą do kultur ja niezależnego Osoby z tych krajów uważają, że ich światzależy od nich, że człowiek sam organizuje sobie swoje życie i to, czegopotrzebuje.
Kraje Azji oraz Europy Wschodniej, w tym Polska, należą do kultur ja współzależnego. Polega ona na domyślaniu się potrzeb drugiej osoby, zanim ta je wypowie.
Jak to się ma do międzynarodowej współpracy?
Polak powie: „Czemu Ci Anglicy niczego mi nie zorganizowali, jak do nich przyjechałem? Nawet żadnych spotkań nie zaplanowali!”.
Anglik z kolei powie: „Ten Polak do nas przyjechał i miał do nas pretensje, że nie mieliśmy dla niego czasu. Nawet nie powiedział, że chce się z nami spotkać”.
Co jeszcze może wpływać na współpracę międzynarodową? Autonomia intelektualna.
Jak Polacy zazwyczaj postrzegają spotkania w trakcie prac nad projektem? Jako marnowanie czasu, który mógłby zostać poświęcony na bardziej konstruktywne zadania, jak niepotrzebne gadanie, na które wystarczy wysłać jedną osobę z zespołu.
A jak widzą spotkania Francuzi? Jako konieczny element prac nad projektem, czas na zajęcie się ewentualnymi problemami czy poprawkami, na który trzeba wysłać wszystkie osoby pracujące nad projektem.
W opinii Polaków ekspertem jest ktoś, kto ma wiedzę, a ta zawsze sama się obroni. Według Francuzów ekspertem jest ten, kto ma wiedzę i potrafi ją komunikować.
Jeśli zarządzasz międzynarodowym zespołem współpracującym z osobami z Europy Zachodniej, musisz planować czas na spotkania. Otwarta komunikacja to klucz do współpracy.
Zauważasz w swoim zespole te różnice kulturowe? Szczegółowo omawiamy je w szkoleniu e-learningowym „Kluczowe kompetencje międzykulturowe – Europa Zachodnia”. Pomyśl, czy byłoby ono wartościowe dla pracowników z Twojego zespołu.
To, co omówiliśmy powyżej, dotyczyło głównie współpracy projektowej lub w organizacjach z oddziałami w różnych krajach. Teraz przyjrzymy się sytuacji, w której polska firma zatrudnia pracowników z zagranicy.
Ten temat szczegółowo omawiamy w szkoleniu e-learningowym pt. "Pracownicy z Europy Wschodniej - skuteczna współpraca". Skupiamy się tam na pracownikach z Ukrainy i Białorusi oraz na tym, jak wprowadzić ich do polskiego zespołu i jak przygotować na to polskich pracowników.
To, co przedstawiliśmy w tym wpisie, to zaledwie cząstka zasad dotyczących skutecznego zarządzania zespołem międzynarodowym. A co jest w tym wszystkim najważniejsze? To, żeby nie zakładać, że w Europie wszyscy jesteśmy tacy sami, a różnice mogą występować co najwyżej w kontaktach z osobami z Azji. To podstawowy błąd – pamiętaj, że każdy kraj ma swoją historię oraz przekazuje inne wartości swoim obywatelom. Część może być podobna, ale nie można zakładać, że jest taka sama. Polacy różnią się od Czechów, Niemców czy Ukraińców. Zadbaj, by Twoi pracownicy mieli przynajmniej podstawową wiedzę dotyczącą różnic kulturowych i byli przygotowani do współpracy międzynarodowej.